۸ مارچ - خاتین- قیزلر خلق ارا بیرلیک کونی
مناسبتی بیلن «بابر کلتوری انجمنی» قوتلاو سوزی
۸ مارچ مضمونی بیلن اوزبیکلر و برچه تورکی خلقلرعیاللری آره سیده بیر نوع اویغونلیک موجود.
تورکی خلقلرده عیاللر (خاتینلر) هردایم ارداقلنیب، سیویلیب، اوز قدرو قیمتیگه ایگه بولگن حالده، حرمتگه سزاوار بولیب کیلگن. مرکزی آسیاده گی ایریم قبیله لرده موجود بولگن خاتینلرنی کمسیتیش، قیز تولدی نی عایله اوچون بختسیزلیک دیب اوندن عار قیلیش، عیاللرنی میراث حقوقیدن محروم ایتیب، اجتماعی حیاتده اولرنی بوتونلی ایرککلر قطاریدن چیتلتیش کبی سلبی اودوملر استثنا صورتده بعضا کوزگه تشلنمسه، عموما تورکلرده موجود ایمس. حتی قُلچیلیک شرایطیده هم، چوریلر (کنیزلر) بیلن انسانی مناسبت سقلنگن و ایریم یوکسک دولت اربابلری چوری آنه لردن توغیلکن.
اوزبیکلر وتورکی دولتلرده عیاللر کتته اعتبار و موقعگه ایگه بولیب، دولت مصلحتچیسی، شاهلر ووزیرلر اورینباسرلری و حتی مملکت قرالی درجه سیگه کوتریلگنلر. بونینگ یققال مثاللر بیلن کورسه تیش ممکن:
ـــ میلاددن ۵۰۰ ییل آلدین اورته آسیا حدودیده یشاوچی ساکلر و مساگیتلر قبیله لری نینگ قرالی، تورکی خلقلرنینگ مشهور ملکه سی توماریس آنه یا که توماریس خاتون جهان مقیاسیده برینچی عیال پادشاه، مثلسیز چیرایلیک ایگه سی بولیشی بیلن بیرگه، کوچلی حربی سرکرده بولگن. او کمال جسارت بیلن اولکه سیگه باستیریب کیلگن و کوروش کبیر!!! دیب اتلگن ایران شهنشاهینی میلاددن ۵۲۹ ییل آلدین کتته اردوسی بیلن تار مار قیلیب، اوزینی اولدیریب باشینی کیسیب آلدیره دی و قانخورلیکدن تویسین دیب اونی قاندن توله بیر طشتگه سالیب قویه دی.
ـــ ملک شمس الدین ایلتتمیش نینگ قیزی سلطانه رضیه، آته سی وفاتیدن کیین هندوستانده سلطنت تختیگه اولتیریب، ایککی ییل عدالت بیلن حکمرانلیک قیله دی.
ـــ سرای ملک خانم (بی بی خانم) امیر تیمور نینگ سیویکلی خاتینی، صاحبقران حربی سفرلرگه کیتگنده، عملا دولت ایشلرینی باشقریب، کتته بنالر قورردی. تاریخچیلر گواهلیگیده تیمور دولت ایشلری بوییچه او بیلن مکاتبه قیلیب تورردی.
ـــ خراسان دیاری نینگ تورکتبار ملکه سی گوهرشاد بیگیم (گوهرشاد آغا) دنیا نینگ ممتاز ملکه لریدن بیری صفتیده حسن و جمال، علم وکمال و سیاست ساحه سیده تینگی یوق عیال ایدی. او دولت ایشلری بوییچه اِیری - شاهرخ میرزانینگ یاردمچیسی و دولت مصلحتچیسی ایدی. گوهرشاد بیگیم و اونینگ تربیه سینی آلگن ایککی اوغلی میرزا اولوغ بیک و بایسنقر میرزا، تورکستان، ایران و خراسان اولکه لریده تیموریلر مدنیتینی ترقتیش بیلن علم و فننی گللب یشنشی اوچون شرایط یره تیب بیردیلر. هرات شهریده او قوردیرگن گوهر شاد مدرسه سی منطقه ده اینگ مهم بیلیم آلیش مرکزیگه ایلنگن ایدی. بو تاریخی مدرسه و باشقه تاریخی آبده لر امیر عبدرحمان و ظاهرخان تامانیدن بوزدیریلیب ییر بیلن یکسان قیلینگن بولسه هم، اوندن قالگن ایریم بنالر جمله دن گوهرشاد بیگیم مقبره سی هنوز هم کوزلرنی قمشتیره دی.
ـــ شونینگدیک باشقه تیموری و بابری ملکه لر، هم ایجادی ایشلری و هم حامیلیک فعالیتلری بیلن شرق رنسانسی (اویغانیش) دوری نینگ تمثیلچیلری ایدیلر. زیب النسا بیگیم اوزیدن قالدیرگن شعرلر دیوانی بیلن فارس تیلی و شعریتی رواجیگه اونوتیلمس حصه قوشدی.
ـــ فرغانه خانلیگی قرالیچه سی (ملکه سی) ماهلر آییم - نادره بیگیم اوز تورموش اورتاغی- ییتوک شاعر امیرعمر خان "امیر" بیلن بیرگه، تورکی و فارسی شعر و ادب حامیسی ایدی. اولرنینگ سراییده اونلب شاعر و شاعره لر تربیه کورردیلر.
تورکی شاعرلر اوز اثرلریده خاتینلرگه حرمت کوزی بیلن قرب، اولرنینگ فضیلتلری حقیده سوز یوریتگنلر. اوزبیک اولوغ شاعری امیر علیشیر نوایی اوزی نینگ بیر شعریده عیالنی قویاشگه اوخشه تیب، قویاش سوزی یعنی "شمس" مؤنث بولگنی اوچون عیالگه اوخشیدی دیدی. او توصیه قیله دی:
باشنی فدا ایلا آتا قاشیغا
جسمنی قیل صدقه آنا باشیغا
علیشیر نوایی، خاتیننی قانونلر اساسیده حرمت قیلینگلر دیب تاکید لگن ایدی:
زوجه که اول بولسه انیس حرم
شرع طریقی بیله توت محترم
لیکن افسوس که تورکی خلقلرده خاتینلرگه نسبتا شو کبی ایرکینلیکلر، قولی لیکلر ویومشاقلیککه اساسلنگن، عرف و عادتلر، قاعده و اودوملر کوپ بولسه هم، خاتینلر،
هیچ قچان فیودال دوری نینگ پاتریارکال (عایله ده ایرکک حاکملیگی) توزومی، شونینگدیک تار فکر ومتعصب دین اربابلری یرتگن تار محیطدن چیقیشگه موفق بوله آلمدیلر.
اولکه میزده قبیلوی حاکمیت یوزه گه کیلیشی بیلن عیاللرنینگ هم رنج و عذابی آشدی. حیات نینگ برچه ساحه لریده قبیلوی حاکمیت تامانیدن عملگه آشیریلیب کیله یاتگن حقوق بوزرلیکلر، تبعیض و ستم، خاتین - قیزلرنی هم قیین احوالگه سالدی. افغانستان برچه تورکی خلقلری جمله دن اوزبیکلر، تورکمنلر و هزاره لرگه قره تیلگن عداوت وتینگسیزلیک، اولرنینگ اولادلری اینیقسه قیز باله لری نینگ مکتب - مدرسه گه باریب تعلیم آلیش وتربیه کوریشدن محروم قیلیب کیلدی.
بوتون مملکت بوییچه بیداد قیله یاتگن وحشیانه ظلم وستم، اینیقسه رادیکال تروریستلر دوریده گی عیاللرنی برچه انسانی و مدنی حقوقلر منجمله ایشلش، تعلیم آلیشدن محروم ایتیب، اویلرگه قملیب اولتیریب، تشقریگه چیقمسلیککه محکوم قیلیش، قانخورلیک، سوراوسیز تاشباران قیلیشلر، اوققه باغلش، کبَل بیلن اولگونچه اوریش، عیاللرنینگ کوکسینی کیسیش، قیز باله لر ناموسیگه تیگیب اولدیریش کبی انسانیت تاریخیده مثلی کم کوریلگن دهشتلی جنایتلر، افغانستاننی بیرکتته ماتمسرا گه ایلنتیردی.
مادامیکه افغانستان نینگ برچه ملیتلری، خلق ارا مقیاسده قبول قیلینگن حقیقی دموکراتیک پرینسیپلر اساسیده تینگ حقوقلی دیب قبول قیلینمسه و بو مساوات اساسی قانونده قید ایتیلیب، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مدنی ساحه لرده، هیچ قنداق استثنا سیز تطبیق ایتیلمس ایکن، مملکتده قبیلوی نظام اوزگرمَی قاله دی و اوزی نینگ طفیلی حیاتیگه دوام بیره دی.
افغانستانده اساسی دموکراتیک اوزگریشلرسیز خاتینلر نینگ حقیقی ایرکینلیگینی تأمین قیلیب، اساسی معمالرینی حل قیلیش ممکن ایمس. تینیمسیز کورش و ایزچیل مبارزه آرقه لی پاتریارکال عایلوی مناسبتلر اوزگر- مسدن بورون، خاتین- قیزلرنینگ طبیعی و انسانی حقوقلری خلاده قاله دی و دموکراتیک طلبلریگه عملی جواب بیریلمیدی.
"بابر کلتوری انجمنی" رهبریتی، اولکه میزنینگ برچه عیاللری- حرمتلی آنه لر، آپه - سینگیللر و برچه خلقیمیزنی، خاتین- قیزلر خلق ارا بیرمی ۸ مارچ کونی مناسبتی بیلن چین گونگلدن تبریکلب، همه لریگه دموکراتیک ایرکینلیک اوچون کورش یولیده کتته موفقیتلر و عایلوی بخت وسعادت ایستکلرینی بیلدیره دی.
"بابر کلتوری انجمنی" رئیسی
پروفیسور شرعی جوزجانی
اوزبیکلر وتورکی دولتلرده عیاللر کتته اعتبار و موقعگه ایگه بولیب، دولت مصلحتچیسی، شاهلر ووزیرلر اورینباسرلری و حتی مملکت قرالی درجه سیگه کوتریلگنلر. بونینگ یققال مثاللر بیلن کورسه تیش ممکن
نوروز مراسمیده